ဂ်ာမနီက Burn-out-Alarm

ဂ်ာမနီႏိုင္ငံက စိတ္က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္မ်ားတင္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါး
တပုဒ္ကိုဖတ္ျပီး ဒီ Post ကိုေရးျဖစ္တာပါ။ ဂ်ာမနီနဲ ့ ဖြံ ့ျဖိဳးၿပီးစက္မႈႏိုင္ငံ ေတြမွာ
အျဖစ္မ်ားလာတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပသနာေတြ ကိုေျဖရွင္းႏိုင္ဖို ့နည္းလမ္းကို
တင္ျပထားပါတယ္။

ဂ်ာမနီမွာ စိတ္နဲ ့ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြ၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ျပသနာေတြ
တေျဖးေျဖးမ်ားလာတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ တႏွစ္ကို ၃၀ ရာႏႈန္းေလာက္တက္
လာတာေတြ ့ရပါတယ္။ အမ်ားဆံုး ေတြ ့ ရတဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ Depression,
anxiety Disorder, Psychosomatic, addiction တို ့ျဖစ္ ၾကပါတယ္။ WHO ရဲ ့
သံုးသပ္ခ်က္အရ ကမၻာေပၚမွာ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မွာ Depression ဟာ ႏွလံုးေရာဂါ ၿပီးရင္
ဒုတိယ အမ်ားဆံုးေရာဂါ ျဖစ္လာပါမယ္လို ့ဆိုပါတယ္။ Heart Attack ကေန
mind collapse အေျခအေနကိုေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။

ဒီလို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါ၊ ျပသနာေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံရဲ ့စီးပြားေရးထုတ္လုပ္မႈ
အပိုင္းမွာက်ဆင္းလာႏိုင္သလို၊ ကုသမႈစရိတ္ေတြ၊ နာမက်န္း ျဖစ္လို ့ေထာက္ပံ့
မႈစရိတ္ေတြ၊ အခ်ိန္မတိုင္မီ ပင္စင္ေပးလိုက္ရတဲ့ စရိတ္ေတြ တက္လာပါလိမ့္မယ္။
ဂ်ာမနီမွာ နာတာရွည္ေရာဂါ တခုခုျဖစ္ေနသူေတြအတြက္ က်န္းမာေရးအာမခံ
ကုမၸဏီမ်ားကတစ္ႏွစ္ခြဲ ၾကာေအာင္လစာရဲ့ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္ ့ေပးထားပါတယ္။

Barmer Krankenkasse (က်န္းမာေရး အာမခံ ကုမၸဏီ) ရဲ ့တင္ျပခ်က္အရ
၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ေနမေကာင္းလို ့ ခြင့္ယူတဲ့သူေတြထဲမွာ စိတ္မက်န္းမာလို ့ခြင့္
ယူၾကသူေတြက ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္လို ့သိရပါတယ္။ စိတ္နဲ ့ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါ
ေတြဟာ အသက္မျပည့္ ခင္ပင္စင္ေစာေစာေပးလိုက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း
တစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုမွာ အသက္မျပည့္ခင္ ပင္စင္ ယူၾကတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြ
အားလံုးရဲ ့ ၃၂ ရာႏႈန္း ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြအားလံုးရဲ ့ ၄၄ ရာႏႈန္း ဟာ စိတ္နဲ ့ပတ္သက္တဲ့
ေရာဂါေတြ ေၾကာင့္ပင္စင္ယူၾကရသူေတြျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရရဲ ့စာရင္းအရ ၂၀၀၈ ခုမွာ စိတ္က်န္းမာေရးအတြက္ အသံုးျပဳလိုက္ရတဲ့
ကုန္က်မႈ စရိတ္ဟာ ယူရို ၂၈.၇ မီလီယံ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၂ ခု စာရင္းနဲ ့ယွဥ္လိုက္ရင္
၂၃ ရာႏႈန္း တက္လာတာ ေတြ ့ရ ပါတယ္။
စိတ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားလာေပမဲ ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ေတြ၊ကၽြမ္းက်င္သူေတြ
ကနဲေနပါေသးတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္နဲ ့ကၽြမ္းက်င္
သူေတြ ဟာ မိမိတို ့ကုသေပးႏိုင္တဲ့ အေရအတြက္ထက္ ၃ဆ ကေန ၅အထိ
ပိုၾကည့္ေပးေနရပါတယ္။

ဒီလို စိတ္မက်န္းမာသူေတြ မ်ားလာရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကိုလည္း ဆက္ၿပီး
ေဆြးေႏြး ထားပါတယ္။ လက္ရွိလူ ့အဖြဲ ့အစည္းမွာ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ေနရာတိုင္းမွာ
မ်ားလာပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းစီမွာ စိတ္ဖိစီးမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနၾကပါတယ္။ အလုပ္မွာ
မိမိလုပ္ႏိုင္တာထက္ပိုလုပ္ ေနၾကရတယ္။ အလုပ္ရွင္ေတြကအလုပ ္သမားဦးေရ ကိုေလွ်ာ့ခ်ၿပီးခ်ိဳးျခံလာၾကတာကို။
တိုးတက္ေနတဲ့ အတတ္ပညာနည္းပညာေတြကို အမီလိုက္ေနရတယ္။
ဒီလိုနဲ ့စိတ္ပင္ပန္း မႈေတြတေျဖးေျဖးမ်ားလာၿပီး၊ ျပန္လည္ အနားယူဖို ့အခ်ိန္
မေပးႏိုင္ၾကဘူး။

တဖက္မွာေတာ့ လူေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း ထိေတြ ့မႈနဲလာၾကတယ္။ လူမႈေရးရာ
အပိုင္းေတြမွာ ေလွ်ာ့နည္း၊အားနည္းလာၾကတယ္။ မိသားစုေတြဟာ အခ်ိန္ၾကရင္ တေနရာစီကိုခြဲထြက္သြားၾကတယ္။ ၿပိဳကြဲေနတဲ ့အိမ္ေထာင္ေရးေတြ မ်ားလာတယ္။
တျခား သူေတြအတြက္အခ်ိန္မေျပာနဲ ့ကိုယ့္အတြက္ေတာင္ အခ်ိန္မေပး
ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ လူေတြဟာ ဒီလိုနဲ ့တေျဖးေျဖး အထီးက်န္ဆန္လာၾကတယ္။
အလုပ္အကိုင္ေတြအရ ဟိုေျပး၊ဒီေျပး၊ ဟိုေျပာင္း ဒီေျပာင္းနဲ ့ မိမိရဲ့မိတ္ေဆြ
အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ ့ေတြ ့ဆံုခင္မင္ခြင့္ နဲလာတာေတြ ့ရပါတယ္။
Internet, email, Facebook ေတြမွာပဲေတြ ့ၾက၊ေျပာၾကတာမ်ားေနပါတယ္။

ေနာက္အေၾကာင္းကေတာ့ လူေတြဟာ အျပင္ပန္း ရုပ္၀တၳဳ တိုးတက္မႈေတြ
ေနာက္လိုက္ေနၾကၿပီး မိမိရဲ ့အတြင္းစိတ္ျငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေမ့ေနၾကပါတယ္။
မန္ေနဂ်ာတေယာက္ရဲ ့ေငြဘယ္ေလာက္ရွာ ႏိုင္တဲ့ ဘယ္လို လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈ
ေတြရရွိတယ္ ဆိုတာေတြနဲ ့သူ ့ရဲ ့ေအာင္ျမင္မႈကိုတိုင္းတာၿပီး တကယ္တမ္းသူ ့ရဲ ့
အလုပ္မွာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရွိမရွိကို မၾကည့္ၾကပါဘူး။
လူေတြဟာလိုခ်င္တာေတြမ်ားလာၾကၿပီး အဲ့ဒီလိုခ်င္မႈေနာက္ကို လိုက္ၾကပါတယ္။
လိုခ်င္မႈေၾကာင့္ ေပးဆပ္လိုက္ရတဲ့စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို လစ္လ်ဴရႈထားၾကပါတယ္။

ဒီအခ်က္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဆရာ၀န္မ်ားရဲ ့ေဆြးေႏြးခ်က္ကေတာ့
လူ ့အဖြဲ ့ အစည္းရဲ ့လူေနမႈပံုစံကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို ့ လိုလာၿပီလို ့ ဆိုပါတယ္။
ဒီလိုေျပာင္လဲလာဖို ့ဟာ လူတိုင္းမွာတာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်မစဥ္းစားမိတာက
က်မတို ့ငယ္ငယ္က သင္ၾကား၊ မွတ္သားဖူးတဲ့ ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္ မဂၤလာဆိုတာပါ။
လူတိုင္းလူတိုင္း အစအစ အရာရာ မွာ ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္ႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္...
စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို ရၾကမွာပါ။
Protect me from what I want....... Thomas တခါက ၀ယ္လာတဲ့ ပို ့စ္ကဒ္
က စာသားေလးပါ။
ေလာဘနဲ ၿပီးတင္းတိမ္ေရာင့္ရဲ ႏိုင္ဖို ့ သတိေပးေနတဲ့စာတမ္းေလးပါ။

စိတ္ခ်မ္းသာစြာနဲ ့ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။