လူသစ်

နေရာတော်တော်များများမှာ ကျမ လူသစ်တယောက်အဖြစ် ကြုံဖူးပါတယ်။ လူသစ်တယောက်အနေနဲ့ နေရာသစ်မှာ အလုပ်သစ်မှာ အရင်ရှိနေပြီးသားလူတွေကြားမှာ အရာရာကိုလေ့လာရင်း တန်ညှိယူရတဲ့ အချိန်က အရမ်းခက်ခဲပါတယ်။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် တခါတလေ ယုံကြည်မှုပျောက်ချင်သလိုလို၊ အဆုံးအဖြတ်ပဲမှားခဲ့ သလိုလို ၊ ထွက်ပြေးချင်သလိုလိုတွေဖြစ်ရပါတယ်။ အလုပ်အသစ် မှာ နဲနဲ အလိုက်သင့်ဖြစ်လာဖို့၊ လုပ်ဖေါ်ကိုင်ဖက်တွေရဲ့ စရိုက်ဓလေ့ကိုသိလာဖို့ ၃လလောက် အချိန်ပေးရပါတယ်။ အဲ့ဒီ ၃လအတွင်း အခက်အခဲတွေ ကိုကျော်နိုင်အောင် အားတင်းထားရပါတယ်။ ၃လကျော်ရင် တော်တော် အသားကျလာပြီး ၆လဆိုရင်တော့ ကိုယ်‌့ ခြေကိုယ့်လက် လိုပ်နိုင်လာပြီး နေရာသစ်မှာ ပျော်လာပါတယ်။

ကိုယ်ကိုတိုင်လည်း လူသစ် မဟုတ်တော့ဘူးလေ။

အလုပ်မှာ လူသစ်တွေ ခဏခဏရောက်ကြတယ်။ ၃လ မပြည်ခင် ထွက်သွားကြပြန်ရော။ 

အခု ကျမ တော့ လူသစ်တွေကိုတွဲခေါ်ဖို့ ဌာန သစ်ကိုပြောင်းရမယ်။ 

ဆေးရုံတခုထဲဆိုတော့ ကျမအတွက် အထွေအထူးမပြောင်းလဲပါဘူး။

ကျမ အရင်က ကြုံခဲ့ ရတဲ့ လူသစ်အတွေ့အကြုံတွေနဲ့  လူသစ်တွေကို လက်တွဲခေါ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ 

အလုပ်သစ်မှာ လူသစ်တိုင်းပျော်ရွှင်ကြပါစေ။

ပွဲဖျက်မိုး

 မနေ့ညက ကျမတို့မြို့လေးမှာ တနှစ်တခါကျင်းပတဲ့ မီးထွန်းပွဲရှိပါတယ်။ ပန်းခြံထံမှာ မီးပုံးလေးတွေ နေရာအနှံ့ချိတ်ဆွဲထားသလို။ ပန်းခြံထဲမှာဖြတ်စီးနေတဲ့ ချောင်းလေးထဲက ကျောက်တုန်းတွေပေါ်မှာလည်း မီးအိမ်လေးတွေထွန်း။ တချို့နေရာမှာ ဝါးကျည်တောက် ပေါ်မှာဆီမီးခွက်လေးတွေထွန်းကြတယ်။ ကလေးလူငယ်တွေအတွက် ချားရဟတ်တွေလည်းရှိသလို ၊ စားစရာရောင်းတဲ့ ဈေးဆိုင်တွေလည်းရှိပါတယ်။ စင်တင်ဂီတဖေါ်ဖြေပွဲလည်းပါတော့ ကလေးလူငယ်လူကြီးအားလုံး အကြိုက်တွေ့တဲ့ ပွဲပေါ့။

မနေ့ညနေက ကျမအလုပ်မှာ တာဝန်ကျပါတယ်။ အလုပ်ပြီးရင် ကိုသောမတ်ကလာကြိုပြီး မီးထွန်းပွဲသွားကြမယ်ပေါ့။ လူနာတွေကလည်း ပွဲသွားဖို့ ဆေးတွေစောစောလာယူကြတယ်။ မီးထွန်းပွဲသွားမလား ဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေ ခဏခဏကြားရတယ်။ 

ည ၈နာရီ ၂၀ မိနစ် ကျမ အလုပ်ဆင်း‌လို့ အပြင်လည်းရောက်ရော မိုးစရွာပါလေရော။ ကျမနဲ့ ကိုသောမတ်စ်လည်း ပွဲမသွားတော့ပဲ အိမ်တန်းပြန်ခဲ့ ရတယ်။ ပန်းခြံကိုဖြတ်ပြန်တော့ မီးပုံးတချို့ကို ကားပေါ်ကလှမ်းမြင်လိုက်ပါတယ်။ သီချင်းသံတွေကြား‌လိုက်တယ်။ လူ‌တော်တော်စည်နေပြီ။ ကားရပ်စရာမရှိတော့လို့ အဝေးကြီးအထိ ကားတွေးသွားရပ်ထားတာတွေ့ရတယ်။

ကျမတို့ အိမ်ပြန်ရောက်တော့ မိုးကတဖြေးဖြေးသည်းလားတယ်။ လျှပ်စီးတွေလက်၊ မိုတွေချိန်းနဲ့ နောက်ဆုံးတော့ ကျမတို့ မီးထွန်းပွဲလေး ဖျက်လိုက်ရတယ်။

လူကြုံပစ္စည်း နဲ့ ခရီးသွားခြင်း

 သက်ကြီးလာတာနဲ့ အတူ ခရီးသွားရင် လွတ်လွတ်လပ်လပ်သွားချင်လာတယ်။ ဝန်စည်ဆလယ်၊ အထုတ်အပိုးတွေ ကို တတ်နိုင်သမျှ လျော့ချလာခဲ့တယ်။ ခြေနဲ့ လက်မှာ ဒဏ်ဖြစ်ထားတော့ သယ်ရဆွဲရတာ အဆင်မ‌ ပြေဘူး။ 

မြန်မာပြည်ပြန်ရင်ပိုဆိုးပါတယ်။ သွားရတဲ့ ခရီးက ဝေး။ လေဆိပ်ရောက်ဖို့ ရထားက ၂ဆင့်၊၃ဆင့်လောက်ပြောင်းရသေးတာ။ ရထားအတက်အဆင်း အထုတ်တွေ မ ချရ၊ ဆွဲချရနဲ့။ ဘူတာက‌ နေလေဆိပ်ကောင်တာရာက်ဖို့ အထုတ်တဖက်နဲ့ သွားရတာ မသက်သာလှပါဘူး။

တယောက်ထဲခရီးသွားတော့ပိုဆိုးပါတယ်။ ကူသယ် ေပးမဲ့ သူ မရှိပါ။ ဘေးကလူ သယ်ခိုင်းဖို့ကလည်း သူတို့မှာလည်း သူ့အထုတ်နဲ့သူ။ ရန်ကုန်က တချို့ကမေးသေးရဲ့ ဂျာမနီမှာ ကူလီ မရှိဘူးလားတဲ့။ 

‌အခုနောက်ပိုင်း ခရီးသွားရင် ကျမ ပစ္စည်းပဲ ကျမ သယ်ပါ တော့တယ်။ အားနာပါးနာနဲ့ လူကြုံပစ္စည်းမသယ်ပေး‌ေတာ့ပါဘူး။

အရင်က ငြင်းရမှာ အားနာခဲ့ ဘူးတယ်။ ဒါလေးထည့် ‌‌ ပေးချင်လို့ပါဆိုပြီး ရောက်လာတာ့ ဒါလေးတင်မက အပိုတွေကပါလာပြန်ရော။ ကိုယ်က အားနာလို့ သယ်သွားပေး။ ရန်ကုန်ရာက် တော့ လူကြုံပေးတဲ့ ပစ္စည်းတွေ လိုက်ပို့ရပြန်။ အိမ်မှာလာယူမယ် ဆိုပြန်တာ့ လူခွဲမရှိတဲ့ ကျမ ဘယ်မှမသွားနိုင်ပဲထိုင် စောင့်။ ကားပိတ်လို့ ၊ ဘာဖြစ်လို့ဆိုပြီး ချိန်းထားတဲ့ အချိန်ကျော်မှ ရောက်လာ တော့ ကျမအစီအစဉ်တွေ ဖျက်လိုက်ရပြန်ရော။ လူကြုံပစ္စည်း လာယူရင်းနဲ့ ဂျာမနီကို လူကြုံပြန်ထည့် ပေးကြပြန် ရော။ တဖက်လူ သယ်နိုင် မသယ်နိုင်မသိ မမေး တော့ပဲ ပေါ့ပေါ့လေးပါဆိုပြီး ထားခဲ့။ 

တကယ်ပြန်တော့ ကျမ လိုချင်လို့ဝယ်ထားတဲ့ပစ္စည်းတချို့ ချန်ထားခဲ့ပြီး လူကြုံပစ္စည်းတော့ ရအောင်သယ်လာပေးခဲ့တာ အ‌ခေါက်တိုင်းပါ။

နောက်ပိုင်း တော့ မသယ်နိုင်ကြောင်းပွင့်ပ္င့်လင်းလင်း ေပြာ ပြီးငြင်းပါတယ်။ ကျမအတွက်လည်းလက် ‌‌ေဆာင်မလိုသလို ထမင်းဖိတ် ကျွေး စရာ မလို သလို၊ လူကြုံလည်း မသယ်နိုင်တော့ပါဘူး။ 

ကျမကိုလူကြုံထည့်ပေးသူ ‌တွေ မြန်မာပြည်ပြန်ရင် သိတောင်မသိလိုက်ရဘူး။ တချို့ကျတော့ အမက ခဏခဏပြန် နေ ‌တော့ မှာစရာ ရှိမှာ မဟုတ်ဘူးမလားတဲ့။ကျမလည်းတခါမှ မမှာခဲ့ပါဘူး။

ခရီးကဝေး ပို့ရတာ မလွယ် တော့ လူကြုံနဲ့ ထည့်ပေးချင်တာနားလည်ပါတယ်။ ကျမလည်း ကိုယ့် အတိုင်းအတာနဲ့ပဲ သယ်နိုင်ပါတယ်။ အသွားအပြန်လူကြုံ ပစ္စည်းသယ်ဖို့ ခရီးထွက်ခြင်းမဟုတ်ပါ။ ကီလိုဘယ်လောက်ပဲရရ၊ ကျမသယ်နိုင်သ လောက် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ ပဲ ခရီးသွားချင်ပါတယ်။ 

Shinlay

အေျပာင္းအလဲ

က်မ ဂ်ာမနီေရာက္ေနတာအႏွစ္ ၂၀ခန္ ့ရွိပါၿပီ။ ဘာလိုလိုနဲ ့ ဂ်ာမနီက က်မအတြက္ ဒုတိယ အိမ္ဆိုလည္း မမွာပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်မ အတြက္ အေျပာင္းအလည္း လိုအပ္လာၿပီ။ အေ၀းကေန လြမ္းေနရတဲ့ ျမန္မာျပည္ ကို ျပန္ေနၾကည့္ခ်င္တယ္။ ျမန္မာဓေလ့ကိုျပန္ခံစားၾကည့္ခ်င္တယ္။ က်မေမေမ ဆံုးသြားလို ့တလ မျပည့္ခင္ က်မျမန္မာျပည္ျပန္ေနဖို ့ အခြင့္အေရးတခုရခဲ့တယ္။ က်မ ျပန္ေနမယ္လို ့ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
က်မ ေပ်ာ္သေလာက္၊က်မ ေနႏိုင္သေလာက္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္ေနၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
က်မ အတြက္ ဘာေတြေပးဆပ္ရမယ္။ ဘာေတြ အက်ိဳ းရွိလာမယ္ဆိုတာ က်မတြက္ၾကည့္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်မ လုပ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵကို ဦးစားေပးလိုက္ပါတယ္။
က်မ ဘာေတြရင္ဆိုင္ ရမယ္ဆိုတာ မသိေသးေပမဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ ဆိုေတာ့ က်မ အဆင္ေျပမွာပါ။

လူသစ္

ေနရာတေနရာမွာ လူသစ္တစ္ေယာက္အျဖစ္ စရတာ မလြယ္ဘူး ဆိုတာသိေပမဲ့ အခု အသက္ၾကီး လာေတာ့ ပိုခက္မွန္းသိလာတယ္။
က်မ ဂ်ာမနီကို စေရာက္ေတာ့ အသက္ ၃၀။ ဘ၀ ကို အစကျပန္စခဲ့ရတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ အသစ္၊ မိတ္ေဆြ
အသစ္၊ စကားအသစ္၊ ပညာရပ္အသစ္ ေတြကို သင္ခဲ့ရတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက က်မတက္ၾကြၿပီး ေကာင္းေကာင္း ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့တယ္။ ခက္ခဲတာသိေပမဲ့ အားအင္ေတြရွိေနခဲ့တယ္။
အခု အသက္ ၄၉ ႏွစ္နားနီးမွ အလုပ္အသစ္တစ္ခုေျပာင္းတာေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲပင္ပန္းတာ သိသာလာတယ္။ ဒါေတာင္ က်မ ကၽႊမ္းက်င္တဲ့အလုပ္၊ က်မ ဘာလုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သိၿပီးသားအလုပ္ရွင္၊

ပထမ ၃ပတ္ကေတာ့ က်မ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ညစ္ရတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ အလုပ္ေျပာင္တာမွားျပီလားမသိဘူး လို ့
မၾကာခဏေတြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းမသြားခ်င္သလို က်မလည္း အလုပ္မသြားခ်င္ခဲ့ဘူး။
အလုပ္က လုပ္ေဖၚ ကိုင္ဖက္ေတြက အလြန္သေဘာေကာင္းၾကပါတယ္။
 အရင္အလုပ္က လူ၅ေယာက္၆ေယာက္ပဲရွိၿပီး ၊အလုပ္အသစ္မွာ က်မတို ့ဌာနမွာတင္ ၂၇ ေယာက္၊
ေဆးရံု၀န္းကက်ယ္၊လမ္းေတြေပ်ာက္၊  အလုပ္စတဲ့ေန ့မွာ အခန္းေတြမွတ္ေနရတာကို က မလြယ္ကူခဲ့ပါ။ အိမ္သာေတာင္ ရွာမေတြ ့ခဲ့ပါဘူး။ အေဆာက္အဦးက ရွည္ေတာ့ လမ္းေတာ္ေတာ္ေလွ်ာက္ရတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ရင္ ေျခေထာက္ေတာ့ေတာ္ေတာ္နာေနၿပီ။
အလုပ္က ဆရာ၀န္နာမယ္ေတြ၊ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ေတြရဲ ့နာမယ္ေတြ မွတ္ရတာကလည္း ေခါင္းေျခာက္
ေစပါတယ္။
ကိုယ္က်င့္သားရေနတဲ့စနစ္ကို ေမ့ထားၿပီး အလုပ္အသစ္ရဲ့ လုပ္ပံုကိုင္ပံုစနစ္ကို ေလ့လာရတာကလည္း
မလြယ္ပါဘူး။ အလုပ္အေဟာင္းနဲ ့အလုပ္အသစ္အကူးမွာ နားရက္မရွိပဲ ခ်က္ခ်င္းတန္း၀င္ရေတာ့ ပိုဆိုးးတယ္။
သံုးရတဲ့ စက္ေတြက အသစ္၊ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္က အသစ္၊ စက္ေတြကလုပ္ရင္းအဆင္မေျပေတာ့ ပို ေခါင္းကိုက္ရျပန္တယ္။ လူတကာကို လွမ္း အကူအညီေတာင္း။
ဒီလိုနဲ ့ခ်ာလည္ရိုက္ေနတာ ၄ပတ္ေရာက္ေတာ့ အထာေတာ္ေတာ္ေပါက္လာတယ္။
တေျဖးေျဖးနဲ ့ ပရိုဂရမ္ေတြ သိလာေလေလ၊ အလုပ္သြားရတာေပ်ာ္လာပါတယ္။အလုပ္ကျပန္လာရင္လည္း
က်မ လုပ္ခဲ့တာေတြအတြက္ ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္ေနတယ္။
အခု က်မ အလုပ္အသစ္မွာ ၂ လ ရွိသြားၿပီ။ က်မလည္း က်မတာ၀န္ယူရတဲ့ ေနရာ ၂ခုမွာ အားလံုးနီးပါး
သိလာၿပီ။ အလုပ္သြားရတာလည္း ေပ်ာ္လာသလို၊ အလုပ္ကျပန္လာရင္လည္း ေက်နပ္ေနတတ္ၿပီ။
 လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ေတြကလည္း က်မကို သူတို ့အလုပ္ရဲ့ အဆိုးအေကာင္းကို ရင္ဖြင့္လာ ၾကၿပီ။
က်မလည္း လူသစ္ဆိုတဲ့ အသိ ေပ်ာက္စျပဳလာၿပီ။

ဒီ၂လအတြင္းက်မကိုယ္က်မ သတိထားလိုက္မိတာက လူသစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို ့က်မ အသက္ၾကီးသြား
ၿပီဆိုတာပါပဲ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဘယ္ေနရာသစ္ကိုမွ မေျပာင္းခ်င္ေတာ့ပါဘူး။

က်မရဲ ့စက္ဘီးအေၾကာင္း

မေန ့က က်မေစ်းသြားေတာ့ စူပါမတ္မွာ စက္ဘီးေတြေရာင္းေနတာေတြ ့တယ္။ စက္ဘီးကိုျမင္ျမင္
ခ်င္းသေဘာက်သြားပါတယ္။ အိမ္ေရာက္တာနဲ ့ကိုေသာမတ္စ္ကိုေျပာေတာ့ သူက ခ်က္ခ်င္းပဲ
သြား၀ယ္မယ္ဆို ျပီး၀ယ္ျဖစ္သြားပါတယ္။

စက္ဘီးက အိမ္ေရာက္မွ ေျခနင္းျပန္တတ္၊ လက္ကိုင္ျပန္တည့္စတာေတြ ကိုယ္ဘာသာကိုယ္ ျပန္လုပ္ရပါတယ္။ က်မတို ့ကလည္း စက္ေတြဘာေတြ တတ္တာျဖဳတ္တာ
ကၽြမ္းက်င္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးေခၽြးျပန္သြားေပမဲ့ ေျခနင္းေတာင္ မတတ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

ဒါနဲ ့ ျမိဳ ့ထဲကစက္ဘီးဆိုင္ကို တြန္းျပီးယူသြားၾကပါတယ္။ က်မတို ့ျမိဳ ့မွာ ရွိတဲ့ တစ္ဆိုင္ထဲေသာ စက္ဘီးဆိုင္ကသူတို ့ဆိုင္က ၀ယ္တာမဟုတ္လို ့မျပင္ေပး( မဆင္ေပး)ပါဘူးတဲ့.။ ဒါနဲ ့အနားက ျမိဳ ့မွာ ရွိတဲ့ အသိဆိုင္ ကိုသြားမယ္ဆိုျပီး ဘူတာရံု ေရာက္ေတာ့ ဒီေန ့ ရထားလမ္းေတြျပင္ေနလို ့ ရထားမထြက္ပါတဲ့။
ေမာျပန္ေရာ။ ဒါနဲ ့အိမ္ေရာက္ေတာ့ ကားနဲ ့သယ္သြားမယ္လို ့ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ကားနဲ ့က မဆန္ ့ျပန္
ဘူး။ ေမာျပန္ျပီ။

က်မလည္း ဇြဲမေလွ်ာ ့ပဲ ဂူဂယ္ကို ဖြင့္ၾကည့္ ေတာ့ နဲနဲ သိလာပါတယ္။ ဒါနဲ ့ပဲေနာက္ဆံုးေတာ့
အဆင္ေျပသြားၿပီး အစမ္းေမာင္းၾကည့္ တာလည္းအဆင္ေျပတာနဲ ့က်မ ေပ်ာ္သြားတာေပါ့။

ဒီေန ့ေတာ့ က်မတို ့စက္ဘီးစီးထြက္ၾကပါတယ္။ ၿမိဳ ့တၿမိဳ ့ေရာက္ေတာ့ ပြဲလုပ္ေနတာနဲ ့ ဆိုင္ေတြ
ဖြင့္တာနဲ ့ၾကံဳေရာ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ့က်မ စက္ဘီးလက္ကိုင္က ေခ်ာ္သြားတာနဲ ့အနားရွိတဲ့
စက္ဘီးဆိုင္ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီေန ့ေတာ့က်မ ကံေကာင္းသြားျပန္တယ္။
အဲ့ဒီဆိုင္က အလြန္သေဘာေကာင္းၿပီး က်မ စက္ဘီးေလးကို အခမဲ့ျပင္ေပး၊စစ္ေပးပါတယ္။

က်မငယ္ငယ္က စက္ဘီးစသင္ေတာ့ က်မသူငယ္ခ်င္းရဲ ့သံုးဘီးေထာက္စက္ဘီးေလးနဲ ့ စသင္ရတာပါ။
သူနဲ ့က်မအစ္ကို၀မ္းကြဲက ေမာင္ဗမာစက္ဘီး ကို တလွည့္စီစီးၾက၊ က်မက အေနာက္ကေန
သံုးဘီးေထာက္ကေလးနဲ ့လိုက္ေပါ့။ ဒီလိုနဲ ့က်မစက္ဘီးစီးတတ္သြားပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာဆိုေတာ့ လမ္း
ၾကားထဲပဲစီးရေတာ့ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ေတာ့ မရွိပါဘူး။

ဂ်ာမနီေရာက္မွ စက္ဘီးစီးထပ္က်င့္ ရင္း ဟိုနားဒီနားစီးျဖစ္ပါတယ္။က်မ ဂ်ာမနီမွာ စက္ဘီး ၄စီး
အခိုးခံရတယ္။ ဒီေန ့ေတာ့ စက္ဘီးခတ္တဲ့ေသာ့ၾကီးၾကီး၀ယ္လာခဲ့ပါတယ္။

အေတြးနယ္

စိတ္ေတြျငိမ္ေအာင္ အာရံုစိုက္ဖို ့ၾကိဳးစားလိုက္တိုင္း
အေတြးေတြက ဟိုက၀င္လာ၊ဒီကိုေရာက္သြား၊
သတိကပ္ၿပီး အသိနဲ ့မွတ္ျပန္လည္း
မၾကာပါဘူး၊
အေတြးထဲ မွာ စာေတြေရးလိုက္။ပံုေတြေဖၚလိုက္
ခရီးေတြသြားလိုက္၊ ရန္ေတြျဖစ္လိုက္၊
ခ်စ္လိုက္၊မုန္းလိုက္၊
ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ေအးခ်မ္းပါ့မလဲ.... ... ...